Birdsong Klassieke Konsert

PROGRAM

Hanli Stapela (Sopraan)

Stéfan Louw (Tenoor)

Danie Verster (Bariton)

Eugene Joubert (Klavier)

Voor Pouse: “Nag”

• O soave fanciulla (La Bohème – Puccini) [Hanli & Stéfan]

“O soave fanciulla” (O, lieflike meisie) is ’n romantiese duet wat die eerste bedryf van Giacomo Puccini se opera, La Bohème, afsluit wanneer Mimi en Rodolfo besef dat hulle op mekaar verlief is. Die duet bring die leitmotiv van Rodolfo se aria, “Che gelida manina”, terug en is een van die bekendste romantiese duette in die opera-repertorium.

• Au fond du temple saint (Les pêcheurs de perles – Bizet) [Stéfan & Danie]

“Au fond du temple saint” (Agter die heilige tempel) is Nadir en Zurga se duet uit Georges Bizet se opera, Les pêcheurs de perles (Die Pêrelvissers). As een van die mooiste en bekendste duette, is dit ’n gewilde keuse vir enige operakonsert. Na ’n self-opgelegde afwesigheid keer Nadir terug na Ceylon. Hier ontmoet hy sy vriend, Zurga, en hulle herleef die tyd toe hulle op dieselfde vrou verlief geraak het, maar daardie liefde afgesweer het om vriende te bly.


• Claire de Lune (Debussy) [Eugene]

“Claire de Lune” is deel van Debussy se “Suite bergamasque”. Debussy het in 1890 daaraan begin werk toe hy net 28 jaar oud was. Die werk is egter eers in 1905 voltooi. Die werk se naam is ontleen van ’n gedig van Paul Verlaine en is al verskeie kere vir ander instrumente, asook vir ’n vol orkes, verwerk. Die bekendste deel van die werk word deur Eugene gespeel.

• Lied vir die Maan (Rusalka – Dvořák) [Hanli]

“Rusalka” is die negende opera uit die pen van Antonín Dvořák. Die libretto is geskryf deur Jaroslav Kvapil, ’n bekende Tjeggiese digter. ’n “Rusalka” is ’n waternimf in die Slawiese mitologie. In die “Lied vir die Maan” sing Rusalka vir die maan en vra hulp om ’n menslike prins van haar liefde te oortuig.

•  O du, mein holder Abendstern (Tannhäuser – Wagner) [Danie]

“O du, mein holder Abendstern” (Lied vir die Aandster) is ’n aria wat deur die karakter Wolfram in die derde bedryf van Richard Wagner se 1845-opera, Tannhäuser, gesing word. Wolfram groet die Aandster (die planeet, Venus) omdat die ster hoop in die duisternis gebied het. Die planeet Venus staan in geïmpliseerde kontras met Tannhäuser se minnares Venus, in haar ondergrondse koninkryk, Venusberg.

• E lucevan le stelle (Tosca – Puccini) [Stéfan]

“E lucevan le stelle” (“En die sterre het geskitter”) is ’n romantiese aria uit die derde bedryf van Giacomo Puccini se opera, Tosca, van 1900. Die Italiaanse libretto is deur Luigi Illica en Giuseppe Giacosa geskryf. Dié aria word in die derde bedryf deur die karakter, Mario Cavaradossi, gesing. Hy is die skilder wat op die sangeres, Tosca, verlief is. Hy wag op sy teregstelling op die dak van Castel Sant’Angelo.

Die aria word ingelei deur ’n sombere klarinet-solo. Die begin van die melodie (wat vroeër in die bedryf gehoor is) word op die reëls van “O dolci baci, o languide carezze” (O, lieflike soen en kwynende liefkosing) herhaal. Dit word ook in forte in die slotmate van die opera herhaal, wanneer Tosca van die kasteel se skanse afspring.

• Und du wirst mein Gebieter sein (Arabella – Strauss) [Hanli & Danie]

Arabella, Op. 79, is ’n liries, komiese opera in drie bedrywe van Richard Strauss. Hierdie opera is Strauss en die librettis, Hugo von Hofmannsthal, se sesde en laaste opera saam. Dit is die eerste keer op 1 Julie 1933 in die Dresden Sächsisches Staatstheater opgevoer. Die opera het sy première in die Verenigde Koninkryk op 17 Mei 1934 in die Royal Opera House, Londen. Twee dekades later, op 10 Februarie 1955, is dit in die Metropolitan Opera in New York opgevoer met Eleanor Steber in die titelrol. Sedertdien was daar talle uitvoerings van Arabella by dié operahuis. In hierdie duet sing Arabella en Mandryka van hulle verknogtheid aan mekaar.

• Nessun dorma (Turandot – Puccini) [Stéfan]

“Nessun dorma” (Laat niemand slaap nie) is ’n aria uit die laaste bedryf van Giacomo Puccini se opera, Turandot. Die teks is deur Giuseppe Adami en Renato Simoni geskryf. Hierdie aria is een van die bekenste tenoor-arias en word deur Calaf, il principe ignoto (die onbekende prins), gesing. Hy het met die eerste oogopslag op die pragtige, maar kille prinses Turandot verlief geraak. Elke man wat met Turandot wou trou, moes eers haar drie raaisels oplos. Sou hy misluk, word hy onthoof. In die aria spreek Calaf sy triomfantlike versekering uit dat hy die prinses se hart gaan wen.

POUSE van 20 minute

Na Pouse: “Dag”

• Freunde! Das Lebens is Lebenswert! (Giuditta – Lehár) [Stéfan]

Giuditta is ’n musikalische Komödie (musikale komedie) in vyf tonele, met musiek van Franz Lehár en ’n Duitse libretto deur Paul Knepler en Fritz Löhner-Beda. Dit was Lehár se laaste en mees ambisieuse werk, geskryf vir ’n groot orkes en op ’n veel groter skaal as enige van sy vorige operettes. Van al sy werke is Giuditta die naaste aan ’n ware opera en het ooreenkomste met Bizet se Carmen en die ongelukkige einde wat die resonansie daarvan verhoog.

Hier sing Octavio: 
Vriende, die lewe is die moeite werd!
Elke dag kan mooi dinge voortbring;
Elke dag is ’n nuwe ervaring en die wêreld word elke uur jonger ̶
Die wêreld is wonderlik!

• I can Smell the Sea Air (A Streetcar Named Desire – Previn) [Hanli]

Die opera, A Streetcar Named Desire, is in 1995 deur André Previn gekomponeer en die libretto is van Philip Littell. Dit is op die toneelstuk van Tennessee Williams met dieselfde naam gebaseer.

Die opera se première was in die San Francisco Opera, vanaf 19 September tot 11 Oktober 1998. André Previn was die dirigent, Colin Graham die regisseur, en die stelontwerp is deur Michael Yeargan gedoen. Tydens die première is die sopraanrol deur Renée Fleming gesing en die opera ontwikkel vinnig tot een van die hedendaagse operas wat die meeste opgevoer word. Hanli sing die bekende aria van die karakter, Blanche DuBois, “I can smell the sea air”.

• Votre toast (Carmen – Bizet) [Danie]

Die “Toreador-lied” is die gewilde naam vir die aria, “Votre toast, je peux vous le rendre”, van die opera Carmen, gekomponeer deur Georges Bizet met die libretto deur Henri Meilhac en Ludovic Halévy. Dit word in die tweede bedryf deur die stiervegter, Escamillo, gesing en beskryf verskillende situasies in die stiergevegsring ̶ die gejuig van die skare en die roem wat met die oorwinning gepaardgaan. Die refrein, “Toréador, en garde”, vorm die middelste deel van die voorspel tot die eerste bedryf van Carmen.

• Au lac de Wallenstadt (Liszt) [Eugene]

Années de pèlerinage (Die pelgrimsjare) is ’n stel van drie suites vir solo klavier deur Franz Liszt. Baie daarvan is afkomstig van sy vroeëre werk, Album d’un voyageur, sy eerste groot gepubliseerde klavier siklus, wat tussen 1835 en 1838 gekomponeer en in 1842 gepubliseer is. Années de pèlerinage word oor die algemeen as Liszt se meesterwerk en opsomming van sy musikale styl beskou. Die derde bundel is opmerklik ’n voorbeeld van sy latere komposisiestyl. Na die eerste twee volumes is dit goed saamgestel en toon dit minder virtuositeit en meer harmoniese eksperimentering. Eugene speel die tweede stuk van die eerste suite, “Au lac de Wallenstadt” (By die Wallenstadtmeer) uit “Première année: Suisse” (Eerste jaar: Switserland).

• La Danza (Rossini) [Stéfan]

“La danza” (1835) is ‘n rammellied (“patter song”) van Gioachino Rossini, in Tarantella Napolitane-tyd gekomponeer, en die agtste lied uit die bundel Les soirées musicales (1830-1835). Die lirieke is deur graaf Carlo Pepoli, librettis van Vincenzo Bellini se opera, I puritani, geskryf. “La danza” word ’n losstaande kamermusiekwerk vir die stem beskou en vorm nie deel van ’n groter werk nie.

Franz Liszt het dit vir klavier getranskribeer; Frédéric Chopin het die lied as inspirasie vir sy Tarantelle in A-mol, Op. 43, gebruik en Ottorino Respighi het dit in La Boutique fantasque tentoongestel. “La danza” was losweg die oorspronklike bron van die gewilde trou-tarantella “C’è la luna mezzo mare” en sy Engelse weergawes, “Oh! Ma-Ma!” en “Lui Maria”.

• Summertime (Porgy and Bess – Gershwin) [Hanli]

Die aria, “Summertime”, is in 1934 deur George Gershwin vir sy 1935-opera, Porgy and Bess, gekomponeer. Die liriek kom van DuBose Heyward se roman, Porgy, waarop die opera gebaseer is. Sommige musiekorganisasies, soos ASCAP, beweer egter dat die lirieke aan Ira Gershwin toegeskryf kan word.

Die lied het gou ’n gewilde “jazz standard” geword, en word beskryf as “sonder twyfel” een van die beste liedjies wat suidoos van die Verenigde State in die die vroeë twintigste eeu geskryf is.

• Funiculi Funicula (Denza) [Stéfan]

“Funiculì, Funiculà” is ‘n Napolitaanse lied wat in 1880 deur Luigi Denza gekomponeer is, met lirieke deur Peppino Turco. Dit is geskryf ter herdenking van die opening van die eerste kabelbaan op die berg Vesuvius. Dit is dieselfde jaar deur Turco en Denza op die Piedigrotta-fees aangebied. Die bladmusiek is deur Ricordi gepubliseer en daar is binne ’n jaar meer as ’n miljoen eksemplare daarvan verkoop. Sedert sy publikasie is dit wyd aangepas en opgeneem.

•  La Serenata (Tosti) [Danie]

Sir Francesco Paolo Tosti (9 April 1846, Ortona, Abruzzo – 2 Desember 1916, Rome) was ’n Italiaanse komponis en musiekonderwyser wat hom later in Brittanje gevestig het. Tosti word onthou vir sy ligte, ekspressiewe liedjies wat deur natuurlike, singbare melodieë en soet sentimentaliteit gekenmerk word. Hy is ook bekend vir sy Italiaanse volksliedere getiteld Canti popolari Abruzzesi.

Carol Kimball beskryf “La Serenata” as ’n “passievolle, ietwat ekstroverte serenade” . Dit is steeds een van Tosti se gewildste liedjies, waarskynlik vanweë die onvergeetlike en pragtige melodie wat uitdrukkingsvol oor die kitaaragtige begeleiding klink.

• Qual cor tradisti (Norma – Bellini) [Hanli, Stéfan, Danie]

Norma is ‘n tragedia lirica , oftewel ’n liries, tragiese opera, in twee bedrywe van Vincenzo Bellini, met die libretto deur Felice Romani, geskoei op die toneelstuk Norma, of L’infanticide van Alexandre Soumet. Dit is die eerste keer op 26 Desember 1831 in La Scala, Milaan opgevoer.

Die opera word beskou as ’n toonaangewende voorbeeld van die bel canto-genre, en die sopraangebed “Casta diva” in die eerste bedryf is ’n bekende aria. Die sopraan, Rosa Ponselle, was waarskynlik die belangrikste Norma van die eerste helfte van die 20ste eeu wat in New York, sowel as in Londen in die rol geseëvier het. Opvallende eksponente van die karakter, Norma, in die na-oorlogse tydperk was Maria Callas, Leyla Gencer, Joan Sutherland en Montserrat Caballé. Hier sing Norma:
Die hart wat jy verraai het,
Die hart wat jy verloor het:
In hierdie uur sien jy die hart wat dit werklik was.

• Alerte! Alerte! (Faust – Gounod) [Hanli, Stéfan, Danie]

Faust is ’n opera in vyf bedrywe van Charles Gounod met die libretto deur Jules Barbier en Michel Carré uit laasgenoemde se toneelstuk, Faust et Marguerite. Hierdie toneelstuk is losweg op die eerste deel van Johann Wolfgang von Goethe se Faust gebaseer. Die opera debuteer op 19 Maart 1859 in die Théâtre Lyrique, Boulevard du Temple, Parys.

Faust sien ’n visioen van Marguerite en roep na haar. Méphistophélès help Faust om die gevangenis binne te gaan waar Marguerite aangehou word omdat sy haar kind vermoor het. Méphistophélès verklaar dat slegs ’n sterflike hand Marguerite van haar lot kan verlos, en Faust bied aan om haar van die galg te red. Sy vertrou egter haar lot aan God en Sy engele toe ̶ “Anges pure, anges radieux” (Suiwer engele, stralende engele).